• गृहपृष्ठ
  • समाचार
    • खेलकुद
    • राम्रो प्रदेश
    • समाज
    • पत्रपत्रिका
    • विश्व
    • मनोरञ्जन/कला
    • सूचना प्रबिधि
    • यौन र स्वास्थ्य
    • अचम्म दुँनिया
  • विचार
  • कुटनिती
  • कुराकानी
  • अर्थ र बाणिज्य
  • भिडियो
  • सिफारिस
×
बिहिबार, असार ०५, २०८२
☰
    • गृहपृष्ठ
    • समाचार
      • खेलकुद
      • राम्रो प्रदेश
      • समाज
      • पत्रपत्रिका
      • विश्व
      • मनोरञ्जन/कला
      • सूचना प्रबिधि
      • यौन र स्वास्थ्य
      • अचम्म दुँनिया
    • विचार
    • कुटनिती
    • कुराकानी
    • अर्थ र बाणिज्य
    • भिडियो
    • सिफारिस

भर्खरै

आरआर क्याम्पसको स्ववियु विवाद अदालतको फैसला पछि अन्त्य

तिलोत्तमा नगरपालिकाको नयाँ नीति : युवा, कृषि र शिक्षा प्राथमिकतामा

चन्द्रौटामा सडक दुर्घटना रोक्न डिभाइडरमा रेडियम स्टीकर

एकीकृत समाजवादीका उपमहासचिव मेटमणि चौधरीविरूद्ध उजुरी

गुल्मीमा आमाको दूध प्रतिस्थापन ऐनबारे स्वास्थ्यकर्मीलाई अभिमुखिकरण

दैलेखमा ठूलो परिमाणको मिथेन ग्यास भण्डारण रहेको पुष्टि

सरुमारानीमा १८ किसानलाई हाते ट्याक्टर

मातृभूमिद्वारा भिङ्रीखोलामा निःशुल्क पशु सेवा, बेलडाँडामा बिमा भुक्तानी

प्युठानमा विद्युत सेवा अनियमित, उपभोक्ता हैरान : युवा संघको ध्यानाकर्षण

लोकप्रिय समाचार

  • १. टेकराज केसी अनेरास्ववियु केन्द्रीय सदस्यमा निर्वाचित

  • २. अनेरास्ववियुको निर्वाचित कमिटीमा प्युठानकि स्नेहा केसीलाई सबैभन्दा बढी मत

  • ३. मातृभूमिद्वारा भिङ्रीखोलामा निःशुल्क पशु सेवा, बेलडाँडामा बिमा भुक्तानी

  • ४. रिब्दीकोटमा प्राङ्गारिक मल उत्पादन सुरु

  • ५. मल्लरानीमा शिक्षक संघको १३ बुँदे ध्यानाकर्षण पत्र

  • ६. पुल निर्माणपछि सिमले–झुण्डीका विद्यार्थीहरूकाे पढाइ सहज

  • ७. प्युठान उद्योग वाणिज्य सङ्घले विपद् खाद्य बैंक स्थापना गर्ने

  • ८. प्युठानमा विद्युत सेवा अनियमित, उपभोक्ता हैरान : युवा संघको ध्यानाकर्षण

  • ९. सरुमारानीमा निशुल्क दन्त शिविर : २४० जनाको परीक्षण

  • १०. भेरी अस्पतालमा असारदेखि एमडी पढाइ सुरु गरिने

बुद्ध सर्किट कुमारवर्ती मन्दिर संरक्षण पर्खाई, आदिमकालका चक्र ढुङ्गा चोरी


  •   शनिबार, फागुन २०, २०७९ मा प्रकाशित
  • रुपन्देही । शान्तिका प्रतीक सिद्धार्थ गौतम भगवान बुद्धको जन्मस्थल रुपन्देहीको लुम्बिनी पर्दछ । बुद्धको मावली रुपन्देहीकै कोलिय राज्य देवदह मानिन्छ । जहाँ बुद्ध सर्किटका धेरै ऐतिहासिक धार्मिक स्थलहरु छन् । जसको संरक्षण स्थानीय बाट भएको छ भने, सरकारी स्तरबाट हुन नसक्दा कतिपय पुरातात्त्विक स्थलहरु अतिक्रमणमा परेका छन, कति आदिमकालका महत्त्वपूर्ण ढुङ्गाहरु चोरी भएको पाईएको छ ।

    Advertisement

    जसको उदाहरण हो, तिलोत्तमा नगरपालिका वडा न-११ मन्द्राहनीमा रहेको कुमारवर्ती मन्दिरका चक्र ढुङ्गा । कुमारवर्तीमा एउटा मन्दिर छ । इट्टाले भित्ता लगाईएको एउटा पुराको कुँवा छ । लामा र गोलाकार चक्र भएका ढुङ्गा छन् । जसलाई स्थानियहरुले सुर्य भगवानको रुपमा पुजा आरधाना गर्ने गरेको वताईएको छ ।

    बुद्धका अविवाहित ७ वटा सानीआमामध्ये एक कुमारवर्ती रहेको स्थानीयहरुको भनाई छ । जहाँ, देवीको पुजा गरिने स्थानीय दुर्गा नेपालले वताईन् । उनले भनिन् मेरो जन्म यहि ठाउँमा भएको हो । मेरो विवाह अन्यत्र भएपनि म यहि ठाउँमा नै आएर वसेको छु । मैले जान्दादेखि यो कुमारवर्ती मन्दिर अत्यन्तै शक्तिशाली मानिन्थ्यो, अहिले पनि मान्दै आएका छौं । जसको दैविय शक्तीले एकपटक यो ठाउँमा पहिले डकैती हुन्थ्यो, डाँकाहरु आउने गर्दथे, एकदिन यो गाउँलाई डाँकाहरुले घेरा हालेर लुटपाट गर्नेगरी आएपछि स्थानीयहरु आत्तिए, रातको समय थियो । भाग्ने स्थिती थिएन्, यो गाउँलाई चारकिल्लामा बाँधिएको छ । स्थानीयहरुले कुमारवर्तीलाई प्राथना गर्दै बचाउन पुकारेको र बाँधिएका किल्लाभन्दा भित्र आउन नसकेर डाँकाहरुबाट यो गाउँ बचेको हो भन्ने कथन सुनाउँदै पछिल्लो समय कुनै निकायबाट यसक्षेत्रको बिकास एवं प्रर्वद्धनका निम्ति चासो नदिदा संरक्षण विहिन जस्तै भएको वताईन्।

    सो स्थानमा तत्कालीन सुचना तथा सञ्चारमन्त्री डा-मिनेन्द्र रिजाल, पुरातत्त्व विभागका प्रतिनिधि, पुरातत्त्व विद् उद्धव घिमिरे, लुम्बिनी विकास कोषका पुरातत्त्व विद् बसन्त बिडारी लगायतले अनुगमन गरिसकेको स्थानिय युवा तथा समाजसेवी मोहनलाल ज्ञवालीले वताए । उनका अनुसार कुमारवर्ती क्षेत्रको संरक्षण र प्रर्वद्धनमा लुम्बिनी विकास कोषले आफ्नो मातहतमा रहेको ऐतिहासिक धार्मिक स्थलप्रति कुनै ध्यान नदिएकोप्रति आक्रोश व्यक्त गरे । उनले थपे, लुम्बिनी विकास कोष धार्मिक अस्तित्वलाई जोगाउने भुमिका भन्दा पनि राजनितिक अस्तित्वलाई जोगाउने प्लेट फर्म बनेको जिकिर गरे ।ज्ञवालीले पुरातात्त्विक स्थलको विकास गर्ने नाममा मेसनरी प्रविधि प्रयोग गर्न मनाही रहेपनि तर लुम्बिनी प्रदेश सरकारबाट प्राप्त बजेटले प्राङ्गण स्थल निर्माण गर्दा जेसिवी लगाइपछि ती ढुङ्गाहरु हराएको जनाए ।

    स्थानिय तथा महिला समुहकी रिता पौडेलले पनि हाम्रो ठाउँमा रहेको गौरबको ऐतिहासिक स्थलको संरक्षण नहुँदा यसको महत्त्व हराउँदै गएकोमा चिन्ता व्यक्त गरिन् । पौडेलले हाल हाम्रो स्थानीय महिला समुहले हेर्दै आएका छौं । शिवरात्रीका वेला पुजापाठ गर्छौ । दैनिक दियो बाल्ने पनि गर्छौ । हामीले छोरीको कन्यादान गर्दा छोराले कन्या भित्र्याउँदा सबैभन्दा पहिले यहाँ ल्याएर मात्रै घरमा विविधत कार्यक्रम शुरु हुन्छ । त्यसो नगरे हानीनोक्सानी हुने जनविश्वास छ । सो गाउँलाई कोटहीमाई, बनकुँवा लगायत नामराखी चारकिल्ला बाँधिएको छ ।

    उसो त सोही मन्दिर संग जोडिएको एउटा ऐतिहासिक पोखरी पनि छ । पुरातत्त्व विभागले उक्त पोखरीमा उत्खनन् गर्नुपर्ने भएकाले कुनै संरचना बनाउन नहुने जनाउँदै पत्राचार गरेपनि तत्कालीन तिलोत्तमा नगरपालिका पूर्वनगरप्रमुख हाल संघीय सांसद वासुदेब घिमिरेले जबर्जस्त पोखरीभित्र वडा कार्यालय बनाए । घिमिरेले कानुनलाई मिचेर दादागिरी शैली देखाउँदै पुरातत्त्व विभागको पत्रलाई समेत लत्याएका थिए । आन्तरिक तथा बाह्य लुम्बिनी आउने विदेशी पर्यटकलाई त्यहाँ भित्र्याउन सके पर्यटकिय स्थलको गन्तव्य बन्न सक्ने स्थानीयहरुको भनाई छ ।

    शनिबार, फागुन २०, २०७९ मा प्रकाशित
    तपाईको प्रतिक्रिया

    सम्बन्धित समाचार

    दैलेखमा ठूलो परिमाणको मिथेन ग्यास भण्डारण रहेको पुष्टि
    अनेरास्ववियुको निर्वाचित कमिटीमा प्युठानकि स्नेहा केसीलाई सबैभन्दा बढी मत
    गौमुखीमा प्युठान जिल्लाकै लामो र अग्लो झोलुङ्गे पुल निर्माण
    विकास सामाजिक सञ्जालमा होइन, जनताको मनभित्र हुनुपर्छ
    प्युठानमा गाउँका सडक कालोपत्रे हुँदै
    रेसुङ्गा क्याम्पसले पार ग¥यो आर्थिक संकट, विद्यार्थी संख्या बढ्दै

    लोकप्रिय

    • १.
      टेकराज केसी अनेरास्ववियु केन्द्रीय सदस्यमा निर्वाचित

    • २.
      अनेरास्ववियुको निर्वाचित कमिटीमा प्युठानकि स्नेहा केसीलाई सबैभन्दा

    • ३.
      मातृभूमिद्वारा भिङ्रीखोलामा निःशुल्क पशु सेवा, बेलडाँडामा बिमा

    • ४.
      रिब्दीकोटमा प्राङ्गारिक मल उत्पादन सुरु

    • ५.
      मल्लरानीमा शिक्षक संघको १३ बुँदे ध्यानाकर्षण पत्र

    • ६.
      पुल निर्माणपछि सिमले–झुण्डीका विद्यार्थीहरूकाे पढाइ सहज

    भर्खरै

    • १.
      आरआर क्याम्पसको स्ववियु विवाद अदालतको फैसला पछि अन्त्य

    • २.
      तिलोत्तमा नगरपालिकाको नयाँ नीति : युवा, कृषि र शिक्षा प्राथमिकतामा

    • ३.
      चन्द्रौटामा सडक दुर्घटना रोक्न डिभाइडरमा रेडियम स्टीकर

    • ४.
      एकीकृत समाजवादीका उपमहासचिव मेटमणि चौधरीविरूद्ध उजुरी

    • ५.
      गुल्मीमा आमाको दूध प्रतिस्थापन ऐनबारे स्वास्थ्यकर्मीलाई अभिमुखिकरण

    • ६.
      दैलेखमा ठूलो परिमाणको मिथेन ग्यास भण्डारण रहेको पुष्टि

    • ७.
      सरुमारानीमा १८ किसानलाई हाते ट्याक्टर

    • ८.
      मातृभूमिद्वारा भिङ्रीखोलामा निःशुल्क पशु सेवा, बेलडाँडामा बिमा भुक्तानी

    Logo
    अनुज मिडिया प्रा. लि.द्धारा संचालित
    सूचना विभाग दर्ता नंः १५५०/०७६-७७
    • अध्यक्ष: सलिम मिया
    • निर्देशक : अर्जुन बिक
    • सम्पादक : सनिउल्ला धोबी
    • Pyuthan, Nepal
    • 9857833028
    • Kamanadaily@gmail.com

    सोसल मिडिया

    • Follow us on Facebook

    • Subscribe us on Youtube

    Copyright ©2025 Kamana Daily | All rights Reserved.
     Website By :  FineCreation
     

    Loading Comments...