• गृहपृष्ठ
  • समाचार
    • खेलकुद
    • राम्रो प्रदेश
    • समाज
    • पत्रपत्रिका
    • विश्व
    • मनोरञ्जन/कला
    • सूचना प्रबिधि
    • यौन र स्वास्थ्य
    • अचम्म दुँनिया
  • विचार
  • कुटनिती
  • कुराकानी
  • अर्थ र बाणिज्य
  • भिडियो
  • सिफारिस
×
बुधबार, असार १८, २०८२
☰
    • गृहपृष्ठ
    • समाचार
      • खेलकुद
      • राम्रो प्रदेश
      • समाज
      • पत्रपत्रिका
      • विश्व
      • मनोरञ्जन/कला
      • सूचना प्रबिधि
      • यौन र स्वास्थ्य
      • अचम्म दुँनिया
    • विचार
    • कुटनिती
    • कुराकानी
    • अर्थ र बाणिज्य
    • भिडियो
    • सिफारिस

भर्खरै

झिमरुकमा कानुनी शिक्षा कार्यक्रम प्रभावकारी बन्दै

बेलुवा–बाग्दुला सडक बिस्तारसँगै उठ्यो जग्गा र घरको सरोकार

लुम्बिनी सरकारलाई लोसपाको समर्थन फिर्ता

रेसुङ्गा–३ गुठको बाँझो जमिनमा भविन्द्र घर्तिमगरको सफलता

पहिरोले शान्तिपुर–चोरकाटे पक्की सडक अबरुद्ध 

क्यानडामा ‘रामकृष्ण ढकाल साँझ’मा झुमे दर्शक, बचत रकम मन्दिरमा समर्पण

गुल्मीमा सुनचाँदी व्यवसायीको आन्दोलन चर्किदै

रुपन्देही–३ मा कात्तिक १७ गते उपनिर्वाचन हुने

मदवाका बासिन्दालाई सडकको राहत, मन्त्री रोज राणाप्रति धन्यवाद

लोकप्रिय समाचार

  • १. प्यूठानको बजेट चित्र : ‘फर्क युवा, बन उद्यमी’देखि ‘एक घर, एक धारा’सम्म

  • २. ४९ करोडको बजेटले सरूमारानीको विकास यात्रामा गति थप्ने

  • ३. किसानलाई मेसिनद्वारा धान रोप्न सिकाइँदै

  • ४. छत्रकोट-३ मा लुम्छा–हर्दिनेटा सडक कालोपत्रे सम्पन्न, स्थानीयमा उत्साह

  • ५. प्युठानमा आपतकालीन खाद्य बैंक स्थापना हुँदै

  • ६. रेसुङ्गाको महिमा गुञ्जिएको भजन ‘रेसुङ्गा जाऔं’ सार्वजनिक

  • ७. प्यूठानमा एक पालिका एक खेलमैदान योजना अलपत्र

  • ८. प्युठानमा सुनचाँदी व्यवसायी आन्दोलित

  • ९. प्युठान उद्योग वाणिज्य संघमा मेलमिलाप केन्द्र स्थापना

  • १०. गौमुखीमा गोमायु चिलदेखि स्वर्गचरीसम्म २१७ प्रजातिका चरा भेटिए

लैंगिक समानताका लागि समान सोच र ब्यवहार


  •   शनिबार, चैत ०२, २०७५ मा प्रकाशित
  • –हीरा कुवँर ÷तम्घास गुल्मी
    जिन्दगीमा पहिलोपटक आमा बन्दाको अनुभव लिदै थिए । प्रवास मेडिकल कलेजको १२ नम्बर क्याबिनमा नवजात शिशुलाई काखमा राखी दुध चुसाँउदै थिएँ म । साथमा श्रीमान् हिरा ए.सी. अनि बहिनी कला । २०७१ साल असार २५ गते दिउँसो २ः३० बजे पहिलोपटक बच्चालाई यस सुन्दर धर्तीमा पाइला टेकाउन पाउँदा प्रफुल्ल मनले प्रसवपीडाको अनुभवलाई कम गर्दै थियो । अपरेसनबाट बच्चा जन्मिएको हुनाले एक हप्ता अस्पतालमै बस्नुपर्यो । त्यसबीचमा मोबाइलमा सयौं घण्टीहरु बज्थे आफन्त र साथीभाइका । हिराजीको र मेरा चिनजानका व्यक्तिहरु करीब एउटै भएको हुनाले पनि दुवैका फोनहरु उहाँकै मोबाइलमा आउँथे ।
    एकजना सामाजिक अगुवा र वरिष्ठ व्यक्तित्व काम विशेषले अस्पतालमा जानुभएको रहेछ । हाम्रो खबर थाहा पाएपछि बधाईका लागि हामी बसेको क्याबिनमा जानुभो र दुवैजनालाई बधाई छ भन्नुभयो । छोरा वा छोरी भनेर सोधेर छोरा भन्ने थाहा पाएपछि हिराजीसंग दोस्रो्रपटक जोसिलो पारामा फेरी हात मिलाउँदै भन्नुभयो लौ त्यसोभए फेरी पनि बधाई छ , भोज खानुपर्यो । अस्पतालको बेडमा सुतिरहेकी आमाको मन भने चसक्क भो । समाज परिवर्तन र समानताका लागि लडिरहेको एक परिपक्व राजनीतिज्ञमा पनि छोरा र छोरीबीचको विभेदको मानसिकता कति बलियो गरी बसेको रहेछ । मनले आफैंसंग प्रश्न सोधिरह्यो बेजोडसंग । सायद छोरी जन्मिएको भए त्यो दोस्रोपटकको बधाई र भोजको अनुरोध आउँथ्यो वा आउँथेन त्यो मलाई थाहा भएन । मनको कुरा मनमै रह्यो, प्रश्न अनुत्तरित नै रह्यो।
    हामीले हाम्रो दैनिकीमा यी र यस्ता कैयौं व्यवहारहरु गरिरहन्छौं, जुन व्यवहार नियतबश नभएर सदियौंदेखि विकास भएको पितृसत्तात्मक सोचको कारण भइरहेका हुन्छन् । पितृसतात्मक सोच केवल पुरुषमा मात्र होइन, महिलामा पनि छ । छोरा र छोरीमा अभिभावकले गर्ने फरक व्यवहार, अवसरमा भिन्नता, घरायसी कामको जिम्मेवारीमा फरकपन यिनै स साना कुरामा हाम्रो सोच र ब्यवहार केन्द्रित छन् । भर्खरमात्रै १०९ औं अन्तराष्ट्रिय महिला दिवस “समानताका लागि समान सोच र व्यवहार, समृद्धिको आधार” भन्ने मूल नाराका साथ देशभर मनाइएको छ । यस दिवसको नाराले पनि दिन खोजेको सन्देश यही हो । हाम्रो सोच अनि दैनिक रुपमा छोरा र छोरीबीच गरिने व्यवहार समान हुन जरुरी छ । जसले समाजको समृद्धिको आधार तयार पर्दछ ।
    नेपालको संविधान २०७२ को धारा ३८ मा महिलाको हकलाई मौलिक हकको रुपमा व्यवस्था गरेको छ । जसमा १) प्रत्येक महिलालाई लैंगिक भेदभावबिना समान वंशीय हक हुनेछ २) महिलालाई सुरक्षित मातृत्व र प्रजनन स्वास्थ्यसम्बन्धी हक हुनेछ, ३) महिला विरुद्ध धार्मिक, सामाजिक ,सांस्कृतिक, परम्परा, प्रचलन वा अन्य कुनै आधारमा शारीरिक, मानसिक, यौनजन्य, मनौवैज्ञानिक वा अन्य कुनै किसिमको हिंसाजन्य कार्य वा शोषण गरिनेछैन । त्यस्तो कार्य कानुन बमोजिम दण्डनीय हुनेछ र पीडितलाई कानुनबमोजिम क्षतिपूर्ति पाउने हक हुनेछ ४) राज्यका सबै निकायमा महिलालाई समान्पातिक समावेशी सिद्धान्तको आधारमा सहभागी हुने हक हुनेछ ५) महिलालाई शिक्षा,स्वास्थ्य, रोजगारी र सामाजिक सुधारमा सकारात्मक विभेदका आधारमा विशेष अवसर प्राप्त गर्ने हक हुनेछ ६) सम्पत्ति तथा पारीवारिक मामिलामा दम्पत्तिको समान हक हुनेछ भन्ने व्यवस्था स्पष्ट रुपमा उल्लेख छ । अब सोचौं यति सुन्दर व्यवस्था संविधानले हामीलाई दिएको छ । साँच्चिकै व्यवहारिक कार्यान्वयन भएमा अब महिलाअधिकारको लागि छुट्टै वकालत गर्दै हिंड्न जरुरी छैन । यसबाहेक नेपालमा महिलाको पक्षमा बनेका अन्य थुप्रै कानुन, नीति, ऐनहरु छन् , जसले महिला र पुरुषको समान हैसियत कायम गर्नका लागि कानुनी आधार प्रदान गरेका छन् । तसर्थ कानुनी रुपमा नेपाली महिलाहरुका लागि प्रशस्त व्यवस्थाहरु छन् । मुलुकी ऐन २०७४ ले पनि महिलाअधिकारको पक्षमा थुप्रै व्यवस्था गरेको छ । यद्यपि कार्यान्वयन भने अलिक कमजोर देखिन्छ ।
    तसर्थ अबको पालो व्यवहार अनि सोचमा समानताको हो । अहिले पनि नेपालका सुदुरपश्चिमी क्षेत्रमा छाउपडी प्रथाबाट महिलाहरु पीडित छन् । दाइजो प्रथाबाट महिलाहरु हिंसामा परिरहेका छन् । नेपाली समाजमा भएमा यस्ता थुप्रै कुसंस्कार कुरीती विरुद्धमा समुदायमा सचेतनाको माध्यमबाट सोचमा परिवर्तन ल्याउन जरुरी छ । लामो समयदेखि अँगाल्दै आइएका विभेदकारी चालचलन र प्रथाहरुको अन्त्यका लागि आम नागरिकले आफ्नो तर्फबाट वकालत र पैरवी गर्नु जरुरी छ ।
    हामीले छोरा र छोरीलाई दिने शिक्षा दिक्षा र अवसरमा समानता हुनुप¥यो । हामी अभिभावकले छोरालाई सकी नसकी महंगो स्कुल कलेजमा पढाउने तर छोरीलाई त्यो भन्दा सामान्य लगानीमा पढाउने अभ्यास नै गलत छ । साथै घरको कामको बोझ पनि छोराछोरीमा समान रुपमा दिन जरुरी छ । यद्यपि सबै अभिभावकमा यस्तो नहोला तर औसतमा यस्तै देखिन्छ ।

    Advertisement

    शनिबार, चैत ०२, २०७५ मा प्रकाशित
    तपाईको प्रतिक्रिया

    सम्बन्धित समाचार

    झिमरुकमा कानुनी शिक्षा कार्यक्रम प्रभावकारी बन्दै
    बेलुवा–बाग्दुला सडक बिस्तारसँगै उठ्यो जग्गा र घरको सरोकार
    गौमुखीमा गोमायु चिलदेखि स्वर्गचरीसम्म २१७ प्रजातिका चरा भेटिए
    प्यूठानको बजेट चित्र : ‘फर्क युवा, बन उद्यमी’देखि ‘एक घर, एक धारा’सम्म
    प्यूठानमा एक पालिका एक खेलमैदान योजना अलपत्र
    ब्याट नपाएका केशव, बलिङ चम्काएको शुभम

    लोकप्रिय

    • १.
      प्यूठानको बजेट चित्र : ‘फर्क युवा, बन

    • २.
      ४९ करोडको बजेटले सरूमारानीको विकास यात्रामा गति

    • ३.
      किसानलाई मेसिनद्वारा धान रोप्न सिकाइँदै

    • ४.
      छत्रकोट-३ मा लुम्छा–हर्दिनेटा सडक कालोपत्रे सम्पन्न, स्थानीयमा

    • ५.
      प्युठानमा आपतकालीन खाद्य बैंक स्थापना हुँदै

    • ६.
      रेसुङ्गाको महिमा गुञ्जिएको भजन ‘रेसुङ्गा जाऔं’ सार्वजनिक

    भर्खरै

    • १.
      झिमरुकमा कानुनी शिक्षा कार्यक्रम प्रभावकारी बन्दै

    • २.
      बेलुवा–बाग्दुला सडक बिस्तारसँगै उठ्यो जग्गा र घरको सरोकार

    • ३.
      लुम्बिनी सरकारलाई लोसपाको समर्थन फिर्ता

    • ४.
      रेसुङ्गा–३ गुठको बाँझो जमिनमा भविन्द्र घर्तिमगरको सफलता

    • ५.
      पहिरोले शान्तिपुर–चोरकाटे पक्की सडक अबरुद्ध 

    • ६.
      क्यानडामा ‘रामकृष्ण ढकाल साँझ’मा झुमे दर्शक, बचत रकम मन्दिरमा समर्पण

    • ७.
      गुल्मीमा सुनचाँदी व्यवसायीको आन्दोलन चर्किदै

    • ८.
      रुपन्देही–३ मा कात्तिक १७ गते उपनिर्वाचन हुने

    Logo
    अनुज मिडिया प्रा. लि.द्धारा संचालित
    सूचना विभाग दर्ता नंः १५५०/०७६-७७
    • अध्यक्ष: सलिम मिया
    • निर्देशक : अर्जुन बिक
    • सम्पादक : सनिउल्ला धोबी
    • Pyuthan, Nepal
    • 9857833028
    • Kamanadaily@gmail.com

    सोसल मिडिया

    • Follow us on Facebook

    • Subscribe us on Youtube

    Copyright ©2025 Kamana Daily | All rights Reserved.
     Website By :  FineCreation