टेकबहादुर पुन, दाङ । गढवा गाउँपालिका अन्तर्गत पर्ने राप्ती नदिका किनारमा तट्बन्धन गर्ने कार्य धमाधम् जारी छन् ।
गाउँपालिकाको पुर्बी सिमाना वडा नम्बर १ बनघुस्री र मलमला गाउँको राप्ती दोभानमा पनि तट्बन्धन कार्य जारी छ । लकडाउनको मौका छोपेर ठेकेदार कम्पनीले मापदण्ड बिपरित तट्बन्धन कार्य जारी राखेको स्थानियले अारोप लगाएका छन् । जालीको प्वाल भन्दा साना ढुङ्गा भरेर जाली बाँध्ने काम भईरहेको स्थानिय महेन्द्र कुमालले गुणासो गरे । “बर्षाको समयमा पानीको बहाबसँग ठोक्किदा ढुँगा बग्ने स्थिति अाउन सक्छ, जसले गर्दा तट्बन्धनको जाली खुकुलो बन्छ कुमालले भने-सम्बन्धित निकायको ध्यान जावस् ।”
सम्बन्धित ठेकेदारले तट्बन्धनको वारीपारीबाट उत्खनन् गरी ढुङ्गापनि निकाली रहेका छन् । उक्त ढुङ्गा तट्बन्धनमै प्रयोग गर्नेभनि उत्खनन् गरिएको ठेकेदार हरु बताउँछन् । तट्बन्धनकै छेउँछाउँ बाट उत्खनन् गरिदिँदा निर्माण संरचना कमसल हुने र बर्षामा भत्किन सक्ने स्थानियले बताए । जमिन खुकुलो भएपछि तट्बन्धन भत्किन के बेर? एक स्थानियले भने-फेरी यो उत्खनन् कार्य नियम बिपरित छ । कम्पनीका सम्बन्धित ठेकेदार हरुले ढुङ्गा अभाबका कारण उत्खनन् गरिएको बताउछन् । तर उत्खनन्का लागी उनिहरुले गढवा गाउँपालिका र प्रगन्ना बड्कापथ सिचाई अायोजना लमही सँग कुनै किसिमको समन्वय भने गरेका छैनन् ।
प्रगन्ना बड्कापथ सिचाई अायोजना लमहीका सुचना अधिकारी उमेश गुप्ता भन्छन्-जालीमा साना ठुला दुबै किसिमका ढुङ्गा परेका छन्, सकेसम्म प्वाँल भन्दा ठुला साईजका ढुङ्गा राख्ने हो तर त्यहाँ ढुङ्गाको अभाबले यो सब भएको हो । उनले उत्खनन्का बारेमा भने सम्बन्धित कम्पनीले कार्यालयमा जानकारी नदिएको जनाए । “कम्पनिले उत्खनन् बारे कुनै किसिमको समन्वय गरेको छैन, लकडाउनका कारण अनुगमनमा पनि सधैजसो जान सकिएको छैन सुचना अधिकारी गुप्ताले भने-यसैको मौकामा ठेकेदारले गलत पनि गरेको हुन सक्लान् तर उत्खनन् भने हामिले तत्काल बन्द गराएका छौँ ।” उनले अनुगमनमा जाँदा अाबस्यक भन्दा गहिरो खाडल देखिए कारबाही हुने पनि स्पष्ट पारे ।
उता गढवा गाउँपालिकाका अध्यक्ष सहजराम यादबले अाफ्नै गाउँपालिकाको योजनाको अनुगमन गर्नुपर्ने हुँदा गौरबको योजनामा त्यति समय नभएको बताउँछन् । अाफ्नै पालिका अन्तरगतमा भईरहेका सम्पुर्ण बिकाश निर्माणका कामहरुको अनुगमन गर्ने स्थानिय सरकारको पनि दायित्व भित्र पर्छ । तर अध्यक्ष यादबले तट्बन्धनको लागि १ पटक पनि अनुगमनमा नगएको बताउँछन् । उत्खनन्का बारे गाउँपालिका सँगपनि समन्वय नगरेको जानकारी दिँदै अध्यक्ष यादबले अब भने अनुगमनमा जाने जानकारी दिए ।
सम्बन्धित कम्पनिका ठेकेदारले कर छली गरि उत्खनन् गरिरहेको अर्का स्थानिय दिपेन्द्र देब श्रेष्ठले बताए । “उत्खनन्का लागि अाबस्यक प्रक्रिया होलान्, तर मनोमानी छ, सम्बन्धित निकायलाई थाहा छैन श्रेष्ठले भने-जो कोहीले पनि कर छली गर्न पाउँदैन, मनोमानी बन्द गरियोस ।” घरको प्रयोगको लागि १ ट्रेक्टर नदिजन्य पदार्थ ल्याउँदा अाँखा पर्ने सम्बन्धित निकायको मनपरि उत्खनन् गरेर दिनदहाडै ढुङ्गा निकाल्दा पनि कहाँ निदाए? उनले अाक्रोस् पोखे । कम्पनि त निर्माण कार्य सकेर अन्तै जाने हो, यहाँको बिपत त हामी स्थानियले भोग्नुपर्छ तसर्थ निर्माण कार्य मजबुत बनोस् भनेर हामी लागेका छौँ तर सम्बन्धित निकायले खासै चासो दिएन श्रेष्ठले गुनासो गरे ।
उता सम्बन्धित कम्पनिका ठेकेदार हरुले यो सब ब्यक्तिगत रिसईबि हुन सक्ने बताउँछन् । तट्बन्धन् कार्य जति सम्पन्न भएका छन् ती सबै नियम सम्बत काम भएका छन्, स्थानियले भनेजस्तो नियम बिपरित काम नभएको उनिहरुको भनाई छ । प्रगन्ना बड्कापथ सिचाई अायोजना लमहीका प्राबिधिक टोली प्रायजसो अनुगमनमा अाउने र उहाँहरुले भने बमोजिम् नै नियम सम्बत काम भईरहेको कम्पनिको भनाई छ । ३ वटा स्काभेटर र टिप्परले त्यहाँ काम गरिरहेका छन् । सरकारले लकडाउनको समयमा ३ जना भन्दा बढि भिडभाडमा नरहने निर्देशन दिएपनि त्यहाँ दैनिक २५ देखि ३० जना मजदुरहरुले काम गरिरहेका देखिन्छन् ।
नेपाल सरकारको भ्याट बाहेक १४ करोड ५० लाख रुपैयामा निर्माण कार्य सम्पन्न गर्नेगरि जलजला जय माँ स्वर्गद्वारी घोराही दाङ्गले तट्बन्धनको काम गरिरहेको छ ।
Comments are closed.