कामना डेली, प्यूठान । प्यूठानको सरुमारानी –२ दर्भान निबासी ६२ बर्षीया नेकपा क्रान्तिकारी माओवादीका पोलिटब्युरो सदस्य केशर बहादुर गुरुङ राजनीतिसँगै कृषि पेसामा लाग्नुभएको छ।
उहाले दर्भानमा २० रोपनी र दाङको लालमटियामा एक बिगाह जग्गा भाडामा लिएर ड्रागन फ्रुटसंगै अम्बा र वयर खेती गर्नु भएको छ। पार्टिका महत्त्वपूर्ण कामबाहेकको समय कृषिमा बिताउने गरेको उहाले बताउनुभयो ।
‘उत्पादनसँग सबै जोडिनुपर्छ’ गुरुङले भन्नुभयो, ‘नेताले समृद्ध हुने बाटो पनि देखाउनु पर्छ भनेर राजनीतिसंगै कृषि कर्ममा लागेको हुँ ।’
दुई ठाउँमा गरी १२ सय ड्रागन फु्ट र अरु बोट अम्बा र बयरका छन । व्यवसायमा ३ जनाले २५ लाख रुपिँया लगानी गरेको गुरुङले बताउनुभयो। ‘विसं २०७६ असारबाट यो खेती शुरु गरेका हौं’ उहाँले भन्नुभयो, ‘यहि साउनबाट फल दिन थालेको छ, १ क्विन्टल फु्ट बेचिसकियो ।’ गुरुङका अनुसार ड्रागन फु्ट भारतको गुजरात, अम्बा तामिलनाडु र वयरको बेर्ना कलकत्ताबाट किनेर ल्याइएको हो। उत्पादित फु्ट प्यूठानसँगै रोल्पा, वुटवल, काठमाडौंसम्म गइरहेको छ । 
बजारमा रातोलाई प्रति केजी ८ सय र सेतोलाई प्रतिकेजी ७ सय रुपिँयामा विक्रि गर्दै आएको उहाँले बताउनुभयो । गुरुङको ड्रागन फलको खेती जिल्लामा नै पहिलो हो । हावापानी राम्रो रहेकाले जिल्लामा यसको उत्पादन राम्रो हुने विश्वास लिएको उहाँको भनाई छ।
गुरुङले निजी लगानीमा दर्भानमा आप, लिची, भुईकटर लगाएत खेती समेत गर्दै आउनुभएको छ।
के हो ड्रागन फ्रुट ?
दक्षिण अमेरिकाको मेक्सिकोबाट उत्पत्ति भएको यो फल सिँउडी प्रजातिमा पर्छ । यसको बैज्ञानिक नाम ‘हाइलोसेरुस अन्डटुस’ हो । यसलाई पितया, मुन लभर्स, रात कि रानी, रात कि घन्टी, क्यान्डेरेला लगायतको नामले पनि चिनिन्छ । यसको एउटा विरुवाबाटै धेरै वर्षसम्म उत्पादन लिन सकिन्छ । उपयुक्त वातावरण एउटा फलको तौल १५० ग्रामदेखि १ किलोसम्मको हुन्छ । फूल फुलेको ४५ दिनमा यसको फल तयार हुन्छ ।
यसको फलबाट उच्चस्तरको आइसक्रिम, इनर्जी ड्रिंक, वाइन र ब्रान्डी बनाइनुका साथै गर्मी मौसममा लस्सी पनि बनाएर खान सकिन्छ । यो क्यान्सर, सुगरलगायतका विरामीले खाना सकिन्छ । छालासम्बन्धि विभिन्न रोग, कोलस्ट्रोल नियन्त्रण गर्ने काम गर्नुका साथै क्यान्सर रोगको सम्भावना कम हुन्छ ।