कामना डेली,बुटवल। मुलुकका मुस्लिम धर्मावलम्बी वर्षमा एक पटक हज यात्रामा ‘मक्का मदिना’ पुग्छन्। हिन्दु धर्ममा जीवनको एकपटक स्वर्गद्धारी पुग्नैपर्ने जहाँ नपुगेसम्म हिन्दूहरुको तीर्थयात्रा नै पुरा हुदैन भन्ने मान्यता छ । बौद्ध धर्मबाट ओतप्रोत भएर आराधना गर्न र संस्कृतिको अध्ययन गर्न धेरै लुम्बिनी आउँछन। यो पवित्र उद्यान, विहार क्षेत्र र नयाँ लुम्बिनी गाउँका रूपमा विकास भएको छ। बुद्ध जन्मेको, सात पाइला टेकेको र मायादेवीले नुहाएको पुष्करिणी तलाउ यहाँ छन। लुम्बिनी विकास कोषका अनुसार लुम्बिनी आसपास ३ सयभन्दा बढी पुरातात्त्विक क्षेत्र छन।त्यसैले पनि लुम्बीनि घुम्न आउनेहरु धुईरन्छन।आस्था र समर्पण भएका मात्र यहाँ आउँदैन। दिनहुँ सयौं व्यक्ति घुम्न आउँछन। बौद्ध धर्मावलम्बी र भ्रमणका लागि आउनेका कारण लुम्बिनीमा बाह्रै महिना चहलपहल हुन्छजहाँ नपुगेसम्म हिन्दूहरुको तीर्थयात्रा नै पुरा हुदैन भन्ने मान्यता छ ।। बुद्धले बाल्यकाल बिताएको कपिलवस्तुको तिलौराकोट, मावली रूपन्देहीको देवदह र अस्तिधातु रहेको नवलपरासीको रामग्राम मुख्य स्थल हुन। लुम्बिनी भगवान गौतम बुद्धको पवित्र जन्मस्थल हो । जुन रुपन्देही जिल्लामा पर्दछ । माता मायादेवीका कोखबाट बुद्ध धर्मका प्रणेता शान्तिका अग्रदुत भगवान गौतम बुद्धको जन्म भएको थियो । बुद्धको जन्म र मृत्यु कहिले भयो भनी यकिनका साथ भन्न नसकिए पनि बिसौं शताब्दिका धेरैजसो इतिहासकारहरू उनको जीवनकाल ५६३ ईशापूर्व देखि ४८३ ईशापूर्व रहेको भन्ने कुरामा एकमत देखिन्छन् । पछिल्लो समयमा भएका अनुसन्धान अनुसार उनको मृत्यु ४८६ देखि ४८३ ईशापूर्वको वीचमा रहेको मानिएको छ । सिद्धार्थ गौतमका बाबु सुद्धोदन तत्कालीन तिलौराकोट राज्यमा शाक्यवंशका राजा थिए। यिनकी आमाको नाम मायादेवी थियो । रानी मायादेवी आफ्नो माइत देवदह जाने क्रममा बाटोमा पर्ने लुम्बिनी भन्ने ठाउँमा पुग्दा प्रसव व्यथाले भेटेपछि आरामका लागि बसिन् । त्यहीँ उनलाई पुष्करिणी सरोवरको किनारमा एउटा रुखको फेदमा सुस्ताउँदै गर्दा बालक सिद्धार्थको जन्म भएको थियो ।उनले आफ्नो जीवनकालको पहिलो २९ वर्ष राजसी सुखमा बिताए। तर पनि उनी सदा संसारमा व्याप्त दुःखको कारण र त्यसको निवारण के होला भनी चिन्तित रहन्थे। यही दुःख निवारणको सत्यमार्ग पत्ता लगाउने उद्देश्यले २९ वर्षको उमेरमा गृहत्याग गरी सिदाहा भारतको विभिन्न ठाउँमा सात वर्षसम्म कष्टदायक तपस्या गर्दै हिंडे। बोधगया भन्ने ठाउँमा एक बृक्षको मुनि अधिष्ठानपूर्वक ध्यान गर्दा गर्दै उनलाई सम्यकसम्वोधि प्राप्त भयो र त्यसपछि उनी सम्यक सम्बुद्ध कहलाईए ।बुद्ध धर्मका प्रणेता शान्तिका अग्रदुत भगवान गौतम बुद्धको जन्मेको यो पावभूमी अहिले संसारभरिका बौद्धमार्गी लगायत शान्तिप्रेमी सबै मानिसहरु बीच विश्व शान्तिको मुहानका रुपमा प्रसिद्ध छ ।सन् १९९७ देखि यो स्थल विश्व सम्पदा सूचीमा समेत सूचिकृत गरिएको छ । हरेक वर्ष संसारभरबाट लाखौंको संख्यामा तिर्थालुहरु पर्यटकहरु तथा अध्ययेताहरु लुम्बिनीको भ्रमण गर्छन् । प्रत्येक वर्ष बैशाख शुक्ल पूर्णिको दिन लुम्विनीमा विशेष कार्यक्रम गरी बुद्ध जयन्ती मनाईन्छ ।
आउनुस शान्तीको मुहान लुम्बिनी घुमौ।
आउनुस शान्तीको मुहान लुम्बिनी घुमौ।
Advertisement
तपाईको प्रतिक्रिया